Met een grotere BBB verwacht de glastuinbouw praktischer oplossingen in overheidsbeleid, ook in het Landbouwakkoord. Glasbedrijven moeten van het stikstofslot.

De verkiezingsuitslag is een signaal aan alle bestuurslagen, stelt Glastuinbouw Nederland. Met de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen op woensdag 15 maart is het politieke landschap in Nederland sterk veranderd. Niet alleen op het platteland, maar ook in het stedelijk gebied heeft BBB ongekend terrein gewonnen. Zowel in de Eerste Kamer als in de provincies en waterschappen zal BBB de komende jaren waarschijnlijk een grote rol spelen, stelt Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland. “Wil de kabinetscoalitie met BBB samenwerken op die bestuurslagen, dan zal het kabinet zich moeten beraden op zijn huidige koers om hier breed draagvlak voor te vinden. Dat is bijvoorbeeld op het gebied van stikstofbeleid, pensioenhervormingen of klimaat- en milieubeleid.” Dat geldt ook voor de Europese wetsvoorstellen voor gewasbescherming en natuurherstel. “Daarop zijn mogelijk in de Eerste Kamer en Provinciale Staten concessies nodig om een meerderheid te vinden.”

Verwachten jullie meer ruimte voor ondernemerschap in de overheidslagen waar het nu over gaat?

“Ja. Sinds haar intrede in de Tweede Kamer pleit BBB voor haalbaar en realistisch beleid, met ruimte voor maatwerk. BBB krijgt bij de uitvoer natuurlijk ook te maken met bestaande Europese en landelijke wetgeving. Daar zal zij ook rekening mee moeten houden. Tegelijkertijd zien we dat het politieke spectrum verdeelder is dan ooit met vijftien fracties in de Eerste Kamer. Negen fracties hebben minder dan vijf zetels. Zo’n verdeeldheid zien we in veel provincies en waterschappen en in dat speelveld zal BBB de gedane beloften waar moeten maken. We hopen dat er meer aandacht is voor praktisch en haalbaar tuinbouwbeleid, dat tuinders écht ondersteunt om verantwoord te verduurzamen en meer ruimte biedt voor ondernemerschap. Dat hopen we met de vertegenwoordiging van diverse tuinders in de Provinciale Staten, waterschappen en Eerste Kamer”

Heeft de tuinbouw genoeg gedaan om de lijnen met de BBB aan te halen de laatste twee jaar?

“Glastuinbouw Nederland is een politiek neutrale organisatie. We werken met alle partijen samen. Dat doen we op verschillende dossiers ook steeds met wisselende meerderheden. Elk onderwerp kent natuurlijk zijn eigen voor- en tegenstanders. Ondanks die ene zetel in de oppositie hebben we de afgelopen jaren ook actief met Kamerlid Caroline van der Plas samengewerkt. Dat was bijvoorbeeld op gebied van gewasbescherming, natuur, water of energie. Ze kent de wegen in de sector goed en weet ons te vinden. Ook hebben lokale BBB-kandidaten in de verkiezingstijd bezoeken afgelegd aan bedrijven om de uitdagingen van de lokale glastuinbouwsector te zien. Die samenwerking zetten we de komende jaren graag door in de Eerste Kamer, provincie en in het waterschap. Dat geldt uiteraard voor alle partijen.”

De oplossing voor de stikstofproblematiek lijkt voor de glastuinbouw een stap dichterbij met een grotere BBB in de provincies en Eerste Kamer. Als het om bedrijven met relatief beperkte uitstoot gaat (PAS-melders) lijkt dat een makkelijker dossier om deze bedrijven van het slot af te halen.

“Het legaliseren van de PAS-melders heeft prioriteit voor minister Van der Wal-Zeggelink, maar het legalisatieproces verloopt ontzettend traag. Een aantal telers zit daardoor al veel te lang in onzekerheid. Het handelingsperspectief om te verduurzamen ontbreekt daardoor nu voor deze bedrijven. BBB heeft zich altijd kritisch uitgelaten over het stikstofbeleid van het kabinet. De partij pleit ervoor om de stikstofruimte die is vrijgekomen bij de opkoop van boerderijen door het Rijk in te zetten voor legalisatie van PAS-melders. Nu wordt een deel van die ruimte nog gebruikt voor de uitbreiding van snelwegen, industrie zoals Tata Steel en luchtvaart, waaronder Schiphol en Lelystad Airport. Toetreding van BBB tot de colleges van Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland zou kunnen leiden tot een ander stikstofbeleid, waarbij transport en industrie een grotere duit in het zakje doen. Dat biedt wellicht kansen voor snellere legalisatie van PAS-melders.”

Jullie zijn aangehaakt bij het Landbouwakkoord-overleg. Wat doet de winst met dit overleg? Is het verstandig dit op dezelfde voet door te zetten? Of moeten de piketpaaltjes wijzigen?

“Glastuinbouw Nederland heeft drie prioriteiten geformuleerd voor de sector in het landbouwakkoord. Allereerst moet de energietransitie in het landelijk gebied worden versneld. Daarnaast moet geïntegreerde gewasbescherming (IPM) verder worden uitgerold, ook met het oog op Europese wetgeving en ambities. We hebben ook gepleit voor meer regie in klimaatadaptatie en watervoorziening in de regio. Met deze verkiezingsuitslag blijven die prioriteiten voor ons overeind. Er is natuurlijk wel iets veranderd met deze uitslag. Het landbouwakkoord voltrekt zich niet in een politiek vacuüm. Deze verkiezingen bieden dan ook meer ruimte voor realistische doelen en nieuw draagvlak voor het landbouwakkoord. Het toekomstperspectief van onze tuinders moet voorop staan.”

Het kabinet is ook geschrokken van de fiscale wijzigingen in 2025 wat betreft energiebelasting. Hoe gaat dat verder?

“Met een zes keer hogere belastingdruk dan geraamd in het coalitieakkoord zijn het kabinet en de coalitie zelf ook geschrokken van de impact van de voorgestelde fiscale maatregelen. In het glastuinbouwconvenant is een balans tussen stimulering, beprijzing en normering afgesproken. Daarmee willen we onze klimaatdoelen halen en tegelijk ook economisch rendabel blijven. Aan die afspraak houden we het kabinet. Gelukkig staan we op dit moment in nauw contact met de coalitie over dit stimulerende beprijzingsbeleid. We willen een klimaatneutrale glastuinbouw in 2040 realiseren. Dat klimaatdoel moet leidend zijn en niet de maatregelen.”

Bron: gfactueel